Πίσω από τα κέντρα προσωρινής κράτησης μεταναστών (CIE)-στρατόπεδα συγκέντρωσης που λειτουργούν στην Ισπανία βρίσκεται μία εξαιρετικά κερδοφόρα βιομηχανία. Από τις εταιρείες κατασκευής των εγκαταστάσεων και τις εταιρείες τροφοδοσίας μέχρι τις υπηρεσίες υγείας και τις αεροπορικές εταιρείες που αναλαμβάνουν τις απελάσεις μεταναστών χωρίς χαρτιά. Συχνά, άνθρωποι των εταιρειών αυτών κατέχουν και θέσεις σε όργανα λήψης αποφάσεων για τη μεταναστευτική πολιτική ή σε πανίσχυρα λόμπι, έχοντας την ευχέρεια να επηρεάσουν δημόσιες πολιτικές προς όφελος των εταιρειών τους.
CIEs – Κέντρα Προσωρινής Κράτησης
Στην Ισπανία αυτή τη στιγμή λειτουργούν οχτώ κέντρα προσωρινής κράτησης για μετανάστες χωρίς χαρτιά που βρίσκονται σε διαδικασία απέλασης. Αυτό σημαίνει ότι στις περιπτώσεις που η απέλαση είναι αδύνατη, η κράτηση δεν έχει νόημα και επομένως θα έπρεπε να διακόπτεται. Σύμφωνα δε με την έρευνα του Martínez Escamilla στο βιβλίο «Γυναίκες στα Κέντρα Κράτησης», το 2011 μόνο το 48% των ατόμων που κρατούνταν σε CIE τελικά απελάθηκε.
Η ύπαρξη των CIE βασίζεται σε νόμο του 1985 που προβλέπει μεν τη δυνατότητα κράτησης ατόμων προς απέλαση, αλλά σε χώρους οι οποίοι δεν έχουν σωφρονιστικό χαρακτήρα. Ωστόσο, τα κέντρα αυτά, λειτουργώντας ουσιαστικά σε νομικό κενό και μόνο με εσωτερικούς κανόνες λειτουργίας, υπάγονται στο Υπουργείο Εσωτερικών και διοικούνται από την Γενική Αστυνομική Διεύθυνση. Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων που πέρασαν από αυτούς τους χώρους, αλλά και με βάση εκθέσεις οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα κέντρα αυτά είναι στην πράξη φυλακές.
Οι καταγγελίες για την κακομεταχείριση των κρατουμένων είναι πολλές: φωνές, βρισιές, τιμωρίες, καταχρήσεις και απροειδοποίητες απελάσεις, ενώ από το 2011 έχουν καταγραφεί και τρεις θάνατοι.
Το πιό πρόσφατο παράδειγμα θανάτου συνέβη στις 3 Δεκέμβρη, όταν ο 42χρονος Αρμένιος Aramis Manukyan βρέθηκε απαγχονισμένος στο κέντρο κράτησης της Βαρκελώνης. Οι συγκρατούμενοί του κατήγγειλαν ότι οι αστυνομικοί τον βασάνισαν και τον έκλεισαν στην απομόνωση, απ’ όπου άκουγαν τις κραυγές του για ώρες πριν αυτοκτονήσει.
Στις 6 Ιανουαρίου του 2013, στο ίδιο κέντρο είχε βρει τραγικό θάνατο ο Idrissa Diallo στα 21 του χρόνια. Σύμφωνα με μάρτυρες, είχε επανειλημμένα παραπονεθεί για δυνατούς πόνους και αναπνευστικά προβλήματα, αλλά κανείς δεν του έδωσε σημασία ούτε και υπήρχε μεταφραστής. Όταν πια έφτασε ιατρική βοήθεια, ήταν αργά.
Στις 19 Δεκεμβρίου του 2011, η Samba Martine πέθανε χωρίς να της έχει γίνει ποτέ διάγνωση. Η Samba είχε μια κόρη 9 χρονών.
Αναγκαστικές απελάσεις – οι πτήσεις της ντροπής
Μια από τις πιο αμφιλεγόμενες πρακτικές στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι οι απελάσεις μεταναστών χωρίς χαρτιά. Οι Antigonia, στην παρουσίασή τους στο αντιφασιστικό φεστιβάλ της Βαρκελώνης που πραγματοποιήθηκε στις 16 του περασμένου Νοέμβρη, μας άνοιξαν ένα ζοφερό παράθυρο σε αυτή τη βρώμικη και αθέατη διαδικασία.
Παρόλο που στην Ισπανία το να μην έχεις χαρτιά θεωρείται πταίσμα και επισύρει ένα απλό πρόστιμο, είναι συνήθης πρακτική η κράτηση σε CIE και η αναγκαστική απέλαση.
Οι απελάσεις γίνονται είτε με εμπορικές πτήσεις, όταν πρόκειται για ένα ή δύο άτομα, είτε, όταν πρόκειται για περισσότερα άτομα, με ειδικές πτήσεις, όπου το αεροπλάνο ναυλώνεται αποκλειστικά για αυτόν τον σκοπό. Και στις δύο περιπτώσεις, οι αεροπορικές εταιρίες που εμπλέκονται είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στο επιβατικό κοινό, όπως για παράδειγμα η Air France, η Iberia κ.α.
Στην δεύτερη περίπτωση, απαιτείται προσεκτική και λεπτομερής οργάνωση και προετοιμασία. Η ευρωπαϊκή χώρα που επιθυμεί να απελάσει μετανάστες χωρίς χαρτιά πρέπει να συνεργαστεί με την εκάστοτε κυβέρνηση της χώρας απέλασης. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την ισπανική Καμπάνια για το κλείσιμο των Κέντρων Κράτησης, για μία πτήση από Μαδρίτη για Σενεγάλη, το Υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να ναυλώσει το αεροπλάνο, να εξασφαλίσει έναν απομονωμένο διάδρομο απογείωσης, να κανονίσει τη μεταφορά των μεταναστών στο αεροδρόμιο από διάφορες πόλεις, να διαθέσει έναν αρκετά μεγάλο αριθμό αστυνομικών για την περιφρούρηση της επιχείρησης, να συντονιστεί με τις σενεγαλέζικες αρχές και, φυσικά, το πιο σημαντικό, να εξασφαλίσει το ανθρώπινο φορτίο με το οποίο θα γεμίσει την πτήση.
Η μαρτυρία ενός Σενεγαλέζου, ο οποίος απελάθηκε με αυτόν τον τρόπο και τον οποίο η Καμπάνια για το κλείσιμο των Κέντρων Κράτησης κατάφερε να εντοπίσει στη Σενεγάλη, είναι σοκαριστική. Όταν έφτασε στο αεροδρόμιο Barajas της Μαδρίτης συνειδητοποίησε το μέγεθος της επιχείρησης. Δεκάδες συμπατριώτες του περίμεναν εκεί, κρατούμενοι δια της βίας σε μία αίθουσα αναμονής του αεροδρομίου. Καμιά εικοσαριά περίπου προέρχονταν από το κέντρο κράτησης της Aluche. Άλλοι είχαν μεταφερθεί από κέντρα της Βαρκελώνης και της Βαλένθια.
Ωστόσο, υπήρχαν και περιπτώσεις μεταναστών που είχαν πιαστεί τις τελευταίες μέρες και οι οποίοι έρχονταν κατευθείαν από τα κρατητήρια της αστυνομίας. Ο Serigne από το Dakar μας εξιστορεί ότι ένας από τους συντρόφους του πιάστηκε στην Βαλένθια, σε δρόμο δίπλα στο σπίτι του, ενώ είχε βγει για να αγοράσει ψωμί. Ο Mbacke μας διηγείται το δικό του δράμα: πιάστηκε μόλις είχε στείλει χρήματα στη μητέρα του ενώ έβγαινε με το ποδήλατο για να πάει στη δουλειά του όπου μαζεύει αγγούρια και πιπεριές στα χωράφια. Άλλοι Σενεγαλέζοι πιάστηκαν στη Μάλαγα, στη Σαραγόσα, στην Αλικάντε, στη Μαγιόρκα, στην Αλμερία, στο Σαλού… Υπήρχαν και περιπτώσεις ατόμων που απελάθηκαν ενώ είχαν προσέλθει στο τμήμα για να κάνουν ή να ανανεώσουν τα χαρτιά τους!
Οι περιπτώσεις βιαιοπραγιών από την μεριά των αστυνομικών δεν είναι λίγες και υπάρχουν αρκετά βίντεο-ντοκουμέντα από τέτοια περιστατικά που συνέβησαν σε μεικτές πτήσεις. Κανείς δεν ξέρει τι συμβαίνει στις ειδικές πτήσεις. Τον Ιούλιο του 2007, ο Νιγηριανός Osamuyi Aikpitanyi πέθανε από ασφυξία στη διάρκεια της πτήσης απέλασης από την Ισπανία στην Νιγηρία, αφού οι αστυνομικοί φρουροί του είχαν κλείσει το στόμα με κολλητική ταινία. Σχεδόν πέντε χρόνια μετά, επιβλήθηκε πρόστιμο 600 ευρώ στους αστυνομικούς οι οποίοι κατά τα άλλα απαλλάχτηκαν από την ευθύνη για τον θάνατό του. Με την συνεργασία του κράτους και των εταιρειών παροχής “ασφάλειας” –αλλά και υπό την ανοχή όλων μας– ο ήδη μακρύς κατάλογος των ανθρώπων που έχουν χάσει τη ζωή τους στα χέρια των ευρωπαϊκών αρχών θα γίνεται όλο και μακρύτερος…
Μπορούμε και ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΟΥΜΕ!
Οι Antigonia προτείνουν σε όποιον τυχόν βρεθεί σε μια τέτοια πτήση, να προβεί στις εξής ενέργειες:(είναι στην φωτογραφία)
ανδημοσίευση από x-pressed . Το ειδα στο athens.indymedia.org
